Tweetrapsmaking: een testamentvorm waarbij de echtgenoten de enige erfgenamen zijn

Bij een testament waarbij wordt uitgegaan van een tweetrapsmaking benoemen echtgenoten elkaar tot enig erfgenaam. Vanaf 1 januari 2017 bedraagt de vrijstelling voor de erfbelasting voor de langstlevende echtgenoot € 638.089,-. Pas als de langstlevende overlijdt, erven de kinderen.

Bij deze testamentvorm wordt het betalen van eventueel verschuldigde erfbelasting door de kinderen, uitgesteld tot het overlijden van de langstlevende. Dit wordt meestal gedaan om te voorkomen dat de langstlevende in de problemen komt, als blijkt dat de langstlevende niet over voldoende middelen beschikt om de verschuldigde erfbelasting bij het eerste overlijden te kunnen voldoen.

Je kunt ervoor kiezen om ten behoeve van de kinderen een legaat in het testament op te nemen. De kinderen krijgen dan een bedrag gelegateerd ter grootte van het vrijgestelde bedrag voor de erfbelasting (thans € 20.209,-). De langstlevende hoeft over deze bedragen geen erfbelasting te betalen aangezien het binnen de vrijstelling valt. De legaten zijn in beginsel pas opeisbaar bij het overlijden van de langstlevende. Wel valt de vordering van de kinderen bij hen in box 3 van de Inkomstenbelasting, waarover vermogensrendementsheffing wordt geheven.

Indien de langstlevende zelf overlijdt, erven normaliter ook de kinderen. Naast de kinderen zou de langstlevende ook nog een opvolgende echtgenoot als erfgenaam kunnen achterlaten. Over de nalatenschap van de langstlevende is te zijner tijd ook erfbelasting verschuldigd. In je tweetrapstestament bepaal je daarom dat hetgeen de langstlevende echtgenoot bij overlijden van jouw nalatenschap overlaat, in z’n geheel aan de kinderen dient toe te komen. Een eventuele opvolgende echtgenoot erft dan alleen van de langstlevende en verkrijgt geen aandeel in het vermogen van de eerst overledene van jullie beiden.

Direct contact opnemen?

Bovendien ontlenen de kinderen hun recht op het vermogen van de eerst overleden ouder aan het testament van die ouder. Voor de Successiewet wordt deze verkrijging apart gezien van het erfdeel van de kinderen in de nalatenschap van de langstlevende, zodat per kind twee keer recht bestaat op het vrijgestelde bedrag van (per 1 januari 2017) € 20.209,-, terwijl het meerdere uit ieder van de nalatenschappen tot € 122.269,00 tegen 10% wordt belast en boven € 122.269,00 tegen 20%. Volledigheidshalve wijzen we je erop dat de kinderen bij het overlijden van de langstlevende mogelijk meer belasting verschuldigd kunnen zijn dan dat zij in eerste instantie mee hadden geërfd.

Indien de langstlevende toch niet alle – tot de nalatenschap behorende – goederen wil verkrijgen, kan hij of zij ‘het erfgenaamschap’ verwerpen en vervolgens een keuze maken uit de goederen van de nalatenschap. Hij of zij dient dan wel de waarde van de goederen, die hij of zij wel wil behouden aan de nalatenschap te vergoeden en houdt vervolgens het recht van vruchtgebruik van alle goederen die hij of zij niet gekozen heeft en van de door hem/haar in te brengen bedragen. Om ervoor te zorgen dat de keuze bij de langstlevende ligt en die daarbij niet afhankelijk wordt van de wordt een dergelijke bepaling in het testament opgenomen.

Daarnaast wordt tegenwoordig in vrijwel ieder testament standaard een zogenaamde uitsluitingsclausule (of privé-clausule) opgenomen. Hierbij bepaal je dat alles dat uit jouw nalatenschap wordt verkregen voor de verkrijger persoonlijk is en niet in enige gemeenschap van goederen zal vallen. Dit betekent bijvoorbeeld, dat wat jij aan jouw eigen kinderen nalaat bij een eventuele echtscheiding niet voor een gedeelte aan de schoonkinderen kan toekomen.

Behoefte aan meer uitleg of advies? Vraag het je notaris

Benieuwd naar ons team?
Download onze brochures